Ngành công nghiệp Livestream bùng nổ

Năm 2016, ngành công nghiệp Livestream bán hàng (gọi tắt là Live Commerce) tại Trung Quốc vẫn còn sơ khai bằng các nền tảng thương mại điện tử và mạng xã hội video ngắn ra mắt tính năng Livestream.

Các mạng xã hội video ngắn bắt đầu thử nghiệm mô hình kiếm tiền (thương mại điện tử, thanh toán điện tử).

2017 được xem là năm khởi động của Live Commerce tại quốc gia đông nhất thế giới này khi những người Livestream (streamer) đa dạng hơn, gồm:

Celeb, KOL, KOC cho đến người bình thường, đồng thời xuất hiện thêm các tổ chức MCN (mạng đa kênh) cho Livestream.

Các nền tảng thương mại điện tử phát hiện tầm quan trọng của Livestream nên đã trợ giá để hỗ trợ cho người sản xuất nội dung.

Ngược lại các nền tảng mạng xã hội bằng video bắt đầu xây dựng các chuỗi cung ứng thương mại điện tử của riêng mình.

Tiếp tục trích dẫn số liệu từ các nghiên cứu và tổ chức liên quan, ông Nguyễn Hòa Bình, Chủ tịch Tập đoàn công nghệ Nexttech – doanh nghiệp đã chính thức mở Học viện Livestream đầu tiên của Việt Nam trong năm 2021.

Ông cho biết, ngành Live Commerce tại Trung Quốc đã thực sự bùng nổ vào năm 2019-2020.

Việc Livestream bán hàng đã trở nên phổ biến và phát triển mạnh mẽ, số lượng các giao dịch qua Livestream bùng nổ.

Các Streamer rất đa dạng, gồm cả quan chức, tỷ phú đến người nông dân đều sử dụng Livestream để bán hàng và việc này tác động tích cực đến chuỗi cung ứng của nền thương mại Trung Quốc.

Dự kiến đến cuối năm 2020 Trung Quốc sẽ có 524 triệu người (khoảng 40% dân số) sử dụng Livestream.

Riêng mùa Sale từ ngày 1-11/11 năm nay đã có gần 300 triệu người dùng Taobao xem Livestream bán hàng.

Sản lượng bán hàng qua Livestream tại Trung Quốc năm 2020 dự kiến đạt hơn 170 tỷ USD, và tỷ trọng doanh số bán hàng nhờ Livestream trên tổng tỷ trọng thương mại điện tử quốc gia này dự kiến năm 2022 sẽ chiếm đến 20%.

Livestream bùng nổ giúp cho nhiều người có cơ hội đổi đời

Mỗi ngày, họ Lưu đều Livestream về cuộc sống thuần nông của mình ở tỉnh Tứ Xuyên cho gần 200.000 người theo dõi.

Tất cả những sự ủng hộ nho nhỏ đó gộp lại thành khoản tiền tương đương 1500 USD (34 triệu đồng) mỗi tháng, Lưu kiếm được nhiều hơn bất cứ ai trong làng Tam Thạch.

Kể từ khi COVID-19 hoành hành, gây ảnh hưởng đến công việc của các nhà xuất khẩu truyền thống tại địa phương, càng nhiều người đổi sang nghề Livestream bán hàng để kiếm thêm thu nhập.

Xiang Nan (32 tuổi) là một trong số đó.

Người đàn ông này thường dành buổi chiều dạo quanh làng Beixiazhu để tìm kiếm sản phẩm mà anh có thể bán trong buổi phát sóng trực tuyến.

“Những người lái xe lam ở đây có thể sở hữu tài sản ròng lên đến hàng triệu NDT.

Ban ngày họ lái xe ba bánh, nhưng đến đêm, họ ngồi trên những siêu xe thể thao”, Xiang nói, chỉ tay về phía những người đàn ông đang tụ tập trên phố.

“Đôi khi bạn cần phải làm trò để thu hút người người xem”, anh chia sẻ.

Tuy nhiên, chưa có mánh khóe nào giúp Xiang lặp lại vận may hồi mùa hè 2020.

Nhóm Livestream của anh bán được hơn 200.000 NDT (30.000 USD) giá trị sản phẩm chỉ trong một đêm.

“Tối hôm đó, tôi rao một loạt đồ sành sứ và bất ngờ bán được 7 bộ trong số đó chỉ trong 10 giây”, người đàn ông nhớ lại.

Số lượng đơn đặt hàng cao đến nỗi Xiang lo lắng không biết có đủ tiền mặt để lấy sản phẩm từ nhà máy, cũng như trang trải phí giao hàng hay không.

Nghề bán hàng trực tuyến là lĩnh vực đầy hứa hẹn đối với nhiều người Trung Quốc.

Kể cả không thể làm giàu, họ cũng kiếm đủ nuôi sống bản thân.

Trong nửa đầu năm 2020, những người Livestream bán hàng ở Nghĩa Ô đã tổ chức hơn 72.000 buổi phát sóng với doanh thu vượt 9,8 tỷ NDT (1,5 tỷ USD), theo đài truyền hình quốc gia Trung Quốc đưa tin.

Wang Lei, một người đàn ông ngoài 30 tuổi bỏ công việc tại nhà máy để chuyển đến Beixiazhu để tìm kiếm cơ hội đổi đời từ Livestream.

“Có thể bạn sẽ không kiếm được một xu nào trong tháng này và lặp lại tình trạng đó vào tháng sau.

Nhưng khi bạn chuẩn bị về nhà đón Tết Nguyên đán, bạn có thể sẽ kiếm được số tiền khổng lồ tương đương 1-2 năm làm việc”, Wang chia sẻ.

Nhiều doanh nghiệp B2B (Business To Business) thay đổi cách nhìn với Livestream

Livestream không còn là hình thức quảng cáo quá xa lạ và mới mẻ.

Tuy nhiên, khi nhắc đến các hình thức Livestream, nhiều người sẽ nghĩ đến hình thức quảng cáo cho các sản phẩm như quần áo, thời trang, đồ gia dụng, mỹ phẩm…

Chính vì suy nghĩ “đóng” đó đã khiến nhiều doanh nghiệp “bỏ lỡ” hình thức quảng cáo, tương tác với khách hàng rất hiệu quả này.

Tuy vậy sau các đợt cách ly xã hội vì COVID-19, hình thức này đã được nhìn nhận đúng đắn và giúp doanh nghiệp gắn kết hơn với khách hàng của mình.

Trên nền tảng Thương mại điện tử B2B Alibaba.com, doanh số do Livestream bán hàng được dự đoán sẽ đạt 158 tỷ USD trong năm 2021, với tỷ lệ người dùng sử dụng hình thức Livestream tăng 8.6%.

Livestream đã chứng minh những hiệu quả mà nó mang lại trong bán hàng.

Các nhà sản xuất cũng đang dần cập nhật xu hướng để cải thiện doanh số bán hàng và xây dựng thương hiệu.

Các công ty sản xuất có thể trình bày nội dung có ý nghĩa, thu hút sự chú ý của người tiêu dùng và tạo kết nối thương hiệu ổn định, ít tốn kém chi phí và thời gian hơn.

Mạng xã hội đóng vai trò như một phương tiện truyền tải trực tuyến nội dung của video đến màn hình của người xem.

Xu hướng Livestream tuyển dụng tại Trung Quốc phát triển mạnh mẽ

Liu Chao, 33 tuổi, cảm thấy công việc hiện tại dễ dàng hơn một cách đáng ngạc nhiên so với việc bán sản phẩm trước đây của anh ấy.

“Sau khi bán quần áo thông qua Livestream trong vài tháng, tôi nhận ra rằng tôi không có nhiều lợi thế, vì vậy tôi đã từ bỏ.

Thật tình cờ, tôi gặp một người bạn khác làm việc trong ngành nhân sự và nảy ra ý tưởng tuyển dụng thông qua video ngắn và Livestream”, Liu chia sẻ.

Giờ đây, Liu thường xuyên tự Livestream để giới thiệu các vị trí tuyển dụng cho người xem.

Sau khi cung cấp thông tin chi tiết về một vị trí, Liu sẽ đưa ra liên kết để người tìm việc có thể gửi thông tin ứng tuyển.

“Ví dụ, nếu tôi quảng cáo cho công ty điện tử và sản xuất xe hơi, tôi sẽ đưa liên kết đơn xin việc của công ty lên và hướng dẫn người xem đăng ký”.

Khi việc tuyển dụng qua Livestream ngày càng trở nên phổ biến, Liu đã xây dựng được một đội ngũ khoảng 30 người trong hai năm qua.

Đội ngũ của Liu cung cấp các dịch vụ bao gồm toàn bộ quá trình tuyển dụng, từ kết nối với nguồn lực của doanh nghiệp và Livestream để thu hút người tìm việc, đến hoạt động theo dõi ứng viên sau khi họ nộp đơn và giúp họ thích nghi tốt hơn với công việc mới.

Các công ty công nghệ lớn, bao gồm Kuaishou Technology và ByteDance, đã có bước chuyển mình vào lĩnh vực mới nổi này.

Kuaishou, nền tảng chia sẻ video nơi Liu tổ chức các buổi Livestream, đã giới thiệu một kênh tuyển dụng chuyên dụng vào tháng 1 năm 2022, nhằm giúp kết nối nhân viên văn phòng và các nhà máy.

Dịch vụ có tên Kwai Recruitment đã thu hút hơn 100 triệu người dùng hoạt động hằng tháng trong quý đầu năm nay.

Theo Securities Times, đầu tháng này, một người có ảnh hưởng lớn trên mạng xã hội ở Trung Quốc là Xinba đã thực hiện một buổi Livestream tuyển dụng và nhận được 175.000 hồ sơ trong vòng hai giờ.

Tuy nhiên, Xinba cho biết không có ý định chính thức tham gia lĩnh vực Livestream tuyển dụng, anh chỉ muốn giới thiệu đến người xem hình thức tuyển dụng công việc mới.

Foxconn Technology Group, công ty vận hành nhà máy sản xuất iPhone lớn nhất thế giới, đã tổ chức một đợt Livestream tuyển dụng vào tháng trước, cung cấp 880 vị trí trong khu phức hợp Thâm Quyến cho những người tìm việc là người khuyết tật.

Nhà máy của Foxconn ở Trịnh Châu cũng thực hiện một buổi Livestream tuyển dụng vào tháng trước, thu hút hơn 300.000 người xem.

Các doanh nghiệp Trung Quốc ngày càng chú ý hơn đến thị trường Livestream tuyển dụng

Một bài báo được People’s Daily xuất bản vào tuần trước đã khuyến khích các doanh nghiệp áp dụng dịch vụ Livestream tuyển dụng và phỏng vấn từ xa, để đưa thông tin tuyển dụng đến với nhiều đối tượng hơn.

Theo ông Zhang Yi, Giám đốc điều hành công ty nghiên cứu iiMedia, lợi thế lớn nhất của việc Livestream tuyển dụng là tính hiệu quả.

“Doanh nghiệp có thể kết nối với người tìm việc mà không cần di chuyển hay tổ chức hội chợ việc làm. Còn với những người tìm việc, họ có nhiều cơ hội hơn” ông Zhang cho biết.

Các nền tảng Livestream trở thành một hình thức thay thế cần thiết đối với những người tìm việc làm, đặc biệt là ứng viên trẻ tuổi.

Tỷ lệ thất nghiệp trong giới trẻ Trung Quốc lập kỷ lục vào năm nay khi kinh tế chậm lại.

Doanh nghiệp phải cắt giảm các bộ phận kinh doanh không có lãi, đóng băng tuyển dụng và sa thải nhân viên để sống sót.

Vào tháng 5, hơn 18% công dân từ 16 tới 24 tuổi không có việc làm, tăng so với mức 14% của cùng kỳ năm trước.

Báo cáo của trung tâm nghiên cứu phát triển thuộc Hội đồng Nhà nước Trung Quốc chỉ ra Livestream tuyển dụng là “một kênh quan trọng để đất nước ổn định tỷ lệ tuyển dụng”, đặc biệt với tầng lớp cổ cồn xanh.

Livestream giúp làm giảm chi phí tuyển dụng, tăng khả năng kết nối cung – cầu và tính hiệu quả các dịch vụ tuyển dụng.

Truyền thông nhà nước cũng chú ý tới xu hướng này.

Một bài bình luận trên tờ Nhật báo Nhân dân tuần trước khuyến khích doanh nghiệp tiến hành Livestream tuyển dụng và phỏng vấn từ xa để mang thông tin đến lượng khán giả đông đảo hơn.

Douyin, phiên bản TikTok của Trung Quốc, giới thiệu chiến dịch săn việc làm đặc biệt, nơi những người có ảnh hưởng chia sẻ lời khuyên về phỏng vấn, chọn ngành.

Người dùng có thể truy cập hơn 46.000 công ty và tổ chức, cũng như 179.000 cơ hội việc làm.

Thị Trường Việt Nam chờ gọi tên "Ông hoàng, bà hoàng Livestream"

"Ở Trung Quốc bạn sẽ được nghe rất nhiều về những ông hoàng Livestream, bà hoàng Livestream", ông Phạm Ngọc Duy Liêm, một trong ba sáng lập viên của Công ty cổ phần công nghệ GoStream - nền tảng Livestream đầu tiên của người Việt, được sử dụng tại các nước Đông Nam Á và Ấn Độ, cho biết.

Livestream bán hàng tại Việt Nam những năm qua có sự phát triển vượt bậc, đặc biệt thời điểm COVID-19 hồi tháng 3.

Ngay như nền tảng Gostream, theo ông Liêm, trong thời gian COVID-19 cũng có số lượng Livestream tăng trưởng gấp đôi, hiện có khoảng có khoảng 40 nghìn phòng Livestream bán hàng qua hệ thống của Gostream.

Theo vị đồng sáng lập Gostream, dự kiến mỗi ngày bình quân tại Việt Nam đang có khoảng từ 70-80 nghìn (phiên) Livestream bán hàng trên các nền tảng mạng xã hội trong đó chủ yếu là Facebook.

Ngoài ra còn thêm khoảng 2.000-3.000 phiên Livestream bán hàng trên các nền tảng thương mại điện tử như Shopee live, Tiki Live, Lazada…

Như vậy, tổng cộng tính bình quân mỗi tháng đang có 2,5 triệu phiên bán hàng trên Livestream, với sự tham gia của hơn 50 nghìn nhà bán hàng.

"Tuy nhiên con số này sẽ tiếp tục tăng trong thời gian tới, đặc biệt tình hình COVID-19 vẫn còn phức tạp. Livestream bán hàng trong những năm tới vẫn còn tăng trưởng mạnh mẽ", ông Liêm nhận định.

Dù vậy, câu hỏi đặt ra, Livestream bán hàng ở Việt Nam đã được coi là ngành công nghiệp hay chưa? Các Livestreamer tại Việt Nam đã coi đây là ngành nghề chính thức chưa?

Giới kinh doanh nền tảng và phần mềm hỗ trợ kinh doanh online đều khẳng định chưa.

Bởi Livestream bán hàng tại Việt Nam vẫn còn tự phát, theo trào lưu và thiếu bài bản; các buổi Livestream của streamer được chuẩn bị còn sơ sài, tùy hứng, thậm chí số đông bán hàng còn theo kiểu khoe thân, chiêu trò, ít tương tác và thiếu cam kết.

Bản thân sản phẩm được bán qua Livestream chủ yếu là rẻ tiền, chất lượng kém. Công nghệ Livestream cũng yếu và sơ sài.

Để bán hàng qua Livestream tại Việt Nam trở thành ngành công nghiệp, theo ông Phạm Ngọc Duy Liêm cần có 3 yếu tố.

Thứ nhất là hàng hóa. Cần có các hàng hóa tốt, dồi dào, chất lượng tốt và giá cả cạnh tranh đưa lên bán trên các nền trảng Livestream. Điều này Việt Nam hoàn toàn có thể đáp ứng.

Thứ hai là các Livestreamer. Cần phải có nhiều, rất nhiều các ngôi sao Livestream bán hàng, biết rất nhuần nhuyễn giữa giải trí và bán hàng.

"Một ngành công nghiệp giải trí chỉ xuất hiện khi có ngôi sao.

Không có Sơn Tùng MTV… thì không thể nào ngành công nghiệp âm nhạc có một lượng hâm mộ khổng lồ như hiện nay. Bóng đá cũng vậy", ông Duy Liêm nói.

Ông cho rằng, ngành công nghiệp Livestream bán hàng tại Việt Nam cũng chưa có ngôi sao, nên việc các doanh nghiệp, tổ chức đang tham gia vào việc xây dựng lên một hệ thống các Livestreamer sẽ ươm mầm để tạo ra những ngôi sao.

Khi đó mới khẳng định Livestream bán hàng là một ngành công nghiệp với đầy đủ tính chất và giá trị.

Thứ ba là kỹ thuật. Để triển khai được Livestream bán hàng đòi hỏi có 2 yếu tố:

1. Các nền tảng xem Livestream và có khả năng phục vụ hàng chục triệu người xem đồng thời.

2. Cần có các phần mềm phát Livestream mà có sự tương tác vượt trội chứ không phải đơn thuần là đưa camera ra trước mặt.

Riêng yếu tố thứ nhất – nền tảng xem Livestream thì Youtube và Facebook đang thống trị và hoàn toàn có thể đáp ứng.

Với yếu tố thứ hai, từ một vài năm qua, các doanh nghiệp công nghệ Việt cũng đã bắt đầu tham gia vào thị trường tiềm năng và rất mới này.

"Với sự đáp ứng được đầy đủ các yếu tố trên, hy vọng một thời gian không xa nữa chúng ta sẽ có các ông hoàng bà hoàng Livestream ngay tại Việt Nam", ông Phạm Ngọc Duy Liêm kỳ vọng - khi Livestream bán hàng tại Việt Nam đã là một ngành công nghiệp.